Białko – dlaczego nie może go brakować w diecie seniora?
Białko stanowi jeden z głównych składników naszej diety. To kluczowy element budulcowy komórek, tkanek, narządów, czyli całego organizmu człowieka. Białko ulega w organizmie ciągłym przemianom, bierze udział w wielu skomplikowanych procesach metabolicznych. Jego niedobór, szczególnie w wieku podeszłym negatywnie wpływa na zdrowie, może obniżać odporność, zwiększać ryzyko wielu chorób i powodować tzw. zespół słabości.
Rola białka w organizmie
Białko nie tylko buduje nasz organizm. Jest także składnikiem enzymów, które biorą udział np. w trawieniu pokarmu. Komórki układu odpornościowego również są białkami. Podobnie hemoglobina, która odpowiada za transport tlenu. Prawidłowy proces widzenia także nie byłby możliwy bez specyficznych białek. Wchodzą także w skład hormonów. Bez tego składnika nie byłby możliwy wzrost włosów, paznokci czy odbudowa naskórka i gojenie ran.
Co ma wspólnego spożycie białka z uściskiem ręki?
W diecie osób starszych często brakuje białka. Przyczynia się do tego przede wszystkim znacznie mniejsze spożycie żywności, a tym samym niska kaloryczność diety. Niedobór białka w diecie, a także zbyt mała liczba kalorii może przyczynić się do nieodżywienia i tzw. zespołu słabości.
Niezamierzona utrata masy ciała obserwowana u seniora czy obniżona siła mięśniowa oceniana siłą uścisku dłoni, to tylko wybrane elementy wykorzystywane do postawienia diagnozy zespołu słabości. Optymalna podaż białka w diecie zapobiega utracie masy mięśniowej i zaniku mięśni, czyli sarkopenii. Zmniejszenia masy mięśni związanego ze starzeniem się nie można całkowicie zahamować, ale zjawisko to można spowolnić, właśnie przez zapewnienie odpowiedniej podaży białka w diecie osoby starszej.
Ile białka powinni spożywać seniorzy?
Aktualnie dla seniorów rekomenduje się spożycie białka na poziomie 1-1,2 g na kg mc, co oznacza, że 70-letnia seniorka o wadze 60 kg powinna spożywać około 70 g białka na dzień. Głównym źródłem białka w diecie są różne gatunki mięs, ryby, jaja, mleko i jego przetwory, a także rośliny strączkowe. Warto podkreślić, że białko pochodzenia roślinnego nie zawiera wszystkich niezbędnych aminokwasów, a także jest trudniej strawne, dlatego też komponując dietę dla osoby starszej należy zwrócić uwagę na źródła zwierzęce protein. Zawartość białka w typowych porcjach żywności przedstawiono w tabeli 1.
Tabela 1. Zawartość białka w wybranych produktach spożywczych.
Produkt | Zawartość białka |
Plaster szynki | 3,5 g |
Jajko kurze | 7 g |
Podudzie kurczaka | 15 g |
Szklanka mleka | 7,5 g |
Łyżka jogurtu | 1 g |
Plaster sera żółtego | 4 g |
1 łyżka twarogu | 3,5 g |
1 łyżka zielonej soczewicy | 1,5 g |