Witaminy nie stanowią źródła energii dla organizmu, jednak są niezbędnym składnikiem diety. Jadłospis osób w wieku podeszłym często jest mało urozmaicony, co znacznie zwiększa ryzyko niedoborów różnych ważnych związków kluczowych do zachowania zdrowia. Najczęstsze niedobory u seniorów dotyczą witaminy D, B12, kwasu foliowego oraz witamin antyoksydacyjnych A, C i E.
Suplementacja witaminy D jest niezbędna
Witamina D pełni szereg ważnych funkcji w organizmie. Odpowiada nie tylko za zdrowe kości. Badania pokazują, że jej niedobór u seniorów może znacznie zwiększać ryzyko chorób układu krążenia i tarczycy, a nawet chorób neurodegeneracyjnych, takich jak choroba Alzheimera.
Witamina D może być produkowana w skórze pod wpływem promieni słonecznych, jednak należy zwrócić uwagę na to, że osoby starsze rzadko wychodzą na słońce. Dlatego też suplementacja witaminą D jest niezbędna. Jej spożycie wraz z żywnością jest niewystarczające.
Kwas foliowy w diecie seniora
Dieta uboga w produkty bogate w kwas foliowy może przyczynić się do wielu schorzeń. Co więcej, w przypadku osób starszych, należy także pamiętać o mniejszej przyswajalności różnych składników pokarmowych, które mogą być następstwem schorzeń wieku podeszłego lub palenia tytoniu czy przyjmowania wielu lęków jednocześnie.
Niskie stężenie kwasu foliowego może zaburzać funkcje poznawcze, a także przyczyniać się do rozwoju chorób układu sercowo-naczyniowego, m.in. zakrzepicy czy udaru mózgu. Kwas foliowy chroni także przed nowotworami, m.in. jelita grubego czy nowotworów piersi.
Dobrym źródłem folianów w diecie są zielone warzywa, np. szpinak, brukselka, brokuł, jarmuż, szparagi czy kapusta włoska. Kwas foliowy obecny jest także w nasionach roślin strączkowych, kiełkach i zbożach, a także podrobach. Należy podkreślić, że foliany szybko się utleniają, dlatego produkty bogate w te związki należy gotować jak najkrócej, a jeśli to możliwe, najlepiej spożywać je na surowo.
Uwaga na niedobory B12 u seniorów
Niedoborom witaminy B12 sprzyja m.in. wielolekowość charakterystyczna dla wieku podeszłego, a także choroby żołądka, szczególnie zapalenie błony śluzowej żołądka. Niskie stężenie tej witaminy w organizmie może powodować anemię, choroby układu krążenia, a także zaburzenia neurologiczne, m.in. demencję.
Bogatym źródłem witaminy B12 jest wątróbka, mięso, żółtko, sery żółte, a także ryby. W witaminę B12 wzbogacane są także produkty zbożowe, m.in. płatki czy kaszki.
A, C i E pomagają zwalczają wolne rodniki
Witaminy A, C i E tworzą silny układ antyoksydantów, który chroni organizm przed niekorzystnymi procesami utleniania. Stanowią tarczę ochronną przed wolnymi rodnikami, które uszkadzają komórki organizmu.
Niedobór witaminy A może przyczyniać się m.in. do kurzej ślepoty, a także suchości i rogowacenia skóry. Witamina C wspomaga odporność i bierze udział w syntezie kolagenu. Natomiast witamina E chroni naczynia przed miażdżycą oraz zmniejsza ryzyko zachorowania na nowotwory, takie jak rak wątroby, trzustki, prostaty czy piersi.
Dobrym źródłem witamin o działaniu przeciwutleniającym są warzywa i owoce, dlatego nie powinno ich brakować w diecie seniora. Im talerz osoby starszej będzie bardziej kolorowy, tym bogatszy będzie w witaminy.